Poganami są wszyscy, którzy potakują życiu, dla których Bóg jest wyrazem na wielkie Tak, potwierdzające wszystkie rzeczy. [Nietzsche]
Kilka słów o Asatru
Karty podstawowe
Viking, Wrzesław Mechło
Wrzesław Mechło*): Dlaczego przekonała Pana - mieszkańca kraju tadycyjnie chrześcijańskiego - religia Asatru?
Viking: Od dziecka interesowałem się historią oraz mitologiami różnych ludów - w tym Germanów. Wychowano mnie w religii katolickiej, jednakże nigdy nie byłem mocno związany z Kościołem - nie utożsamiałem się ani z Jezusem, ani z jego nauką i wartościami przez niego reprezentowanymi. Tymczasem bogowie nordyckiej mitologii stali mi się się bliscy odkąd pierwszy raz się z nimi zetknąłem, na długo przed tym jak usłyszałem o Asatru. Odkryłem także, że wyznawane przeze mnie wartości od zawsze były "pogańskie". Inną sprawą jest politeizm, który wydaje mi się o wiele bardziej logiczny i naturalny od monoteizmu.
Jaką przewagę wg Pana ma pogańska religia Asatru nad religią katolicką? Dlaczego poleca Pan Asatru młodym ludziom?
To bardzo obszerny temat i ale postaram się odpowiedzieć dość zwięźle. Przede wszystkim Asatru nie jest obciążone setkami bezsensownych przepisów i dogmatów, nie znajdziemy w nim też wielu sprzeczności obecnych w religiach chrześcijańskich czy Islamie. Nie ma u nas miejsca dla zhierarchizowanej kasty kapłanów żerującej na swych wyznawcach, w przeciwieństwie do Biblii nasza mitologia nie jest odczytywana dosłownie - stanowi porostu wskazówkę od bogów dla ludzi. Widzi pan, takich różnic można by wskazać bardzo wiele i na pewno każdy kto zainteresuje się Asatru z łatwością je dostrzeże, jednakże o wiele ważniejsze są same zalety naszej wiary - nie zaś różnice jakie możemy wskazać w porównaniu z innymi. Polecam Asatru wszystkim ludziom, nie tylko młodym, lecz wszystkim tym którym bliska jest pogańska filozofia oraz tradycje i bogowie Północy. Asatru to "nasz powrót do domu".
Które elementy Asatru są uniwersalne i niezbędne współczesnemu człowiekowi, a które utrudniają życie w cywilizowanym świecie?
Najważniejsze i niezbędne elementy Asatru to oczywiście gloryfikacja takich cech człowieka jak odwaga, honor, zaradność, pracowitość, siła, wierność podjętym zobowiązaniom. Kładziemy też duży nacisk na rodzinę i zachowanie naszych tradycji przekazanych nam przez przodków. Asatru jest religią tolerancyjną z szacunkiem odnoszącą się do wszystkich innych bogów - i ich wyznawców - oczywiście jeśli i oni traktują nas tolerancyjnie i szanują naszą kulturę. Myślę że nie można mówić o elementach pogaństwa germańskiego zbędnych współczesnemu człowiekowi, mogą być co najwyżej takie które nie są dziś modne nie zmienia to jednak faktu iż są przydatne i pożyteczne.
Czy mitologia normańska do której nawiązuje Asatru nie jest zbyt krwawa?
A czy Biblia nie jest krwawa? Czytałem kiedyś stary testament i aż mi ciarki przechodziły po plecach. Różnica pomiędzy nami a wyznawcami religii abrahamowych jest taka że my naszych mitów nie czytamy dosłownie - nawet krwawe wydarzenia stanowią jedynie pewien symbol np. zmagań sił Natury. Tymczasem to co opisuje Biblia miało mieć miejsce naprawdę. Naród który ma być wybrany przez Boga Jedynego dopuszcza się tam iście hitlerowskich zbrodni - to dopiero brutalizm.
Skąd się wzięły ofiary z ludzi podobno dość powszechnie składane normańskim bogom?
Czasy Skandynawów były bardzo brutalne i wtedy zabicie człowieka nie było niczym niezwykłym zwłaszcza jeśli był to wróg. Nie oznacza to jednak, że pochwalamy takie praktyki w dzisiejszym Asatru - nie kopiujemy na ślepo wiary pogańskich przodków lecz korzystamy też z osiągnięć ludzkości dokonanych w czasach późniejszych - również z tych własnych.
Dlaczego wyznawcy Asatru są tak nieliczni skoro ich historyczna religia była powszechna dla niezwykle prężnych i bezwzględnych plemion germańskich, które zdominowały Europę?
Religie monoteistyczne przez setki lat prowadziły skuteczną politykę nienawiści wobec pogaństwa praktycznie całkowicie je niszcząc. Wchłonięto wiele naszych tradycji, inne ośmieszono lub zadbano, aby zostały zapomniane a samych pogan sprowadzono do roli prymitywnych dzikusów żyjących w buszu. Dopiero niedawno zaczęło się to zmieniać, choć nadal musimy obalać setki mitów na ten temat. Współczesne Asatru to dopiero kilkadziesiąt lat historii i jak na tak skromne początki i olbrzymie przeciwności rozwijamy się bardzo szybko. To prawda że w przeszłości przegraliśmy z bardziej agresywną i ekspansywną religią (co nie znaczy że lepszą) jednakże teraz wracamy na należne nam miejsce.
Jakie książki poleca Pan w celu zapoznania się z Asatru? Czy jest książka prosto i przejrzyście opisująca normańskie wierzenia i mity na których opiera się Asatru?
Poza źródłami (eddy i sagi) polecałbym również wszelkie opracowania mitologii germańskiej które można porównać z wiedzą zdobytą u źródeł. Książki typowo o Asatru to np. ''Księga kruczej rodziny". W lipcu ukaże się również moja własna praca na ten temat. Warto też czytać książki historyczne opowiadające o epoce nordyckiego pogaństwa - bo nie sposób pojąc Asatru bez znajomości życia codziennego i tradycji tamtych czasów.
Słyszałem o Wanatru. Czy jest to religia przeciwstawna Asatru?
Nie, w żadnym wypadku. Po prostu jest ona nastawiona na oddawanie większej czci innej grupie bogów, zresztą z tego samego kręgu kulturowego.
W jakich miejscach wyznawcy Asatru sprawują obrzędy religijne? Na czym one polegają?
Zawsze staramy się odprawiać obrzędy na łonie natury - najlepiej w świętych gajach i kamiennych kręgach jeśli oczywiście takie w danym miejscu istnieją. W Polsce niestety jeszcze nie ma miejsc specjalnie przeznaczonych pod świątynie Asatru więc obrzędy odprawiane są po prostu w lasach lub zimą w domach. O obrzędach można by mówić bardzo dużo, lecz generalnie polegają one na składaniu ofiar bogom i duchom (blot) oraz piciu toastów za coś lub kogoś (sumbel). Do tego dochodzą święta okresowe oraz rytuały takie jak pogrzeb, ślub czy braterstwo krwi ale to już odsyłam do mojej książki która niedługo zostanie ukończona.
Czy są historyczne miejsca pielgrzymowania wyznawców Asatru?
Jest wiele miejsc związanych historycznie z Asatru ale nie są to miejsca pielgrzymek. Bogów można czcić wszędzie w ten sam sposób i nie musimy odwiedzać w tym celu Skandynawii - choć oczywiście to cenna lekcja oraz przygoda.
Jakimi symbolami posługuje się Asatru?
Naszym najważniejszym symbolem jest Mjollnir -czyli Młot boga Thora. Noszono go już tysiąc lat temu odróżniając się w ten sposób od chrześcijan. Inne symbole to Walknut (Węzeł pokonanych związany z Odynem), dzik lub róg symbolizujący obfitość i Miód Skaldów.
Jak widzi Pan przyszłość Asatru, skoro religijność mieszkańców Europy jest coraz mniejsza?
Z jednej strony Europa jest coraz bardziej laicka, z drugiej jednak wzrasta w niej zainteresowanie pogaństwem - w tym też Asatru. Myślę, że laicyzacja nie potrwa wiecznie i od nas zależy, czy Stary Kontynent zostanie zalany np przez islam czy też odrodzi się w swych rodzimych religiach. Proszę także pamiętać, że Asatru to nie tylko Europa - wbrew pozorom najwięcej wyznawców mamy w USA a nie na Islandii czy w Norwegii.
1) Autor książki "Pogańskie tajemnice Pomorza"