Poganami są wszyscy, którzy potakują życiu, dla których Bóg jest wyrazem na wielkie Tak, potwierdzające wszystkie rzeczy. [Nietzsche]
Dionizos
Karty podstawowe
Oribasios
Teologia
Przydomki Dionizosa
Charakterystyka Dionizosa
Bóg wszystkiego, co związane z winem, a więc uprawy winorośli, sztuki wytwarzania wina, handlu winem, a przede wszystkim picia wina, i to zarówno dla przyjemności, jak i dla zdrowia. Oczywiście jest też Bogiem świętowania i imprez towarzyskich ale też pijaństwa, które czasem prowadzi do szaleństwa, urojeń czy halucynacji.
Jest nie tylko Bogiem winogron, ale też fig, jabłek i innych owoców, a szerzej, greckim Bogiem wegetacji. Stąd jest też Bogiem reinkarnacji i życia pośmiertnego.
Nie tylko Bogiem zabaw ale też teatru – tak komedii jak i tragedii czy pieśni chóralnych (dytyrambów) oraz tańca.
Osoby homoseksualne czy zniewieściali mężczyźni w nim mają swego patrona.
Identyfikowany z obcymi Bogami: tracko-frygijskim Sabaziose, egipskim Ozyrysem, fenickim Tammuzem i rzymskim Liberem.
Mity o Dionizosie
O jego narodzenia z uda Zeusa i wychowywaniu przez Ino, Sylena i Nysiady.
O ucieczce Likurgowi, który wrzucił młodego Boga i jego towarzyszy do morza.
O poćwiartowaniu Pantheusa, który odmówił Bogu bóstwa i próbował wyrzucić go z Teb.
O nauczeniu Ikariosa wyrobu wina.
O zmienieniu tyrreńskich piratów w delfiny, kiedy próbowali go porwać.
O jego miłości do Ariadny, którą odnalazł porzuconą przez Tezeusza na wyspie Naxos i poślubił
O jego wędrówce do Podziemia by przywrócić do życia swą matkę (lub żonę).
O jego kampanii przeciw mieszkańcom Indii.
Interpretacje
Trzynasty Olimpijczyk, Oribasios
Wizerunki
Przedstawiano go albo jako dojrzałego, brodatego mężczyznę, albo jako zniewieściałego młodzieńca o długich włosach. Zwykle towarzyszą mu satyrowie i menady (nimfy lub ludzkie wyznawczynie).
Atrybuty
- thyrsos (opleciona winoroślą i bluszczem buława zakończona szyszką)
- puchar
- leopard
- owocująca winorośl
Modlitwy i hymny
Hymn homerycki do Dionizosa [26]
Hymn homerycki do Dionizosa [7]
Ważniejsze święta
Poseideon | Wiejskie lub mniejsze Dionizja | 26 XII 2009 |
Poseideon | Haloa | 11 I |
Gamelion | Lenaia | 27-30 I |
Anthesterion | Anthesteria | 25-27 II |
Elaphebolion | Wielkie Dionizja | 25 III - 1 IV |