Poganami są wszyscy, którzy potakują życiu, dla których Bóg jest wyrazem na wielkie Tak, potwierdzające wszystkie rzeczy. [Nietzsche]
Jaryło
Karty podstawowe
Feanaro
Jaryło jest bogiem wiosny i wegetacji, uważanym niekiedy za hipostazę Jarowita. Rodzi się wraz z końcem zimy i początkiem wiosny, by umrzeć wraz z nadejściem lata i narodzić się ponownie za rok. W ostatnich dniach czerwca urządzany jest symboliczny pogrzeb Jaryły, w trakcie którego symbolizująca go kukła jest rozrywana bądź chowana w grobie.
W ikonografii Jaryło przedstawiany jest zazwyczaj jako bosy młodzieniec w białej szacie i w wianku na głowie, jadący na koniu, trzymający w lewej ręce kłosy zboża, zaś w prawej – ludzką głowę. Niekiedy – jako że symbolizuje on wszelkie aspekty budzącego się życia – przedstawiano go również w postaci żeńskiej.
Kult Jaryły był najdłużej utrzymującym się pogańskim kultem słowiańskim. Obchody wiosennego święta w dniu 27 kwietnia, w trakcie którego jadący na białym koniu młodzieniec lub dziewczyna odgrywali rolę Jaryły, poświadczone są na Białorusi jeszcze w połowie XIX wieku. Etnografowie zanotowali w 1846 roku wciąż jeszcze wówczas żywą pieśń obrzędową:
Włóczył się Jaryło
Po całym świecie
Rodził żyto w polu
Płodził ludziom dzieci
A gdzież on nogą
Tam żyto kopą
A gdzież on na ziarnie
Tam kłos zakwitnie.